Çoxluq nəzəriyyəsi – riyaziyyatın çoxluqların ümumi xassələrini öyrənən bölməsi. Bir çox riyazi fənnlər, o cümlədən cəbr, analiz, ölçü nəzəriyyəsi, stoxastik və topologiya çoxluq nəzəriyyəsinə əsaslanırlar.Əsası alman riyaziyyatçısı Qeorq Kantor tərəfindən qoyulmuşdur.
Mündəricat
[gizlə]Anlayışlar![redaktə | əsas redaktə]
Hər hansı bir çoxluğu təşkil edən obyektlərə bu çoxluğun elemnti deyilir. Çoxluqlar böyük hərflərlə işarə olunur. elemntlər isə uyğun kiçik hərflərlə işarə olunur.
Çoxluq nəzəriyyəsində
münasibəti o deməkdir ki,
çoxluğunun elementidir. Bunun inkarı isə
kimi işarə edililirlər. Bu münasibət isə onu göstərir ki,
çoxluğunun elementi deyil.
münasibəti o deməkdir ki,
çoxluğunun elementidir. Bunun inkarı isə
kimi işarə edililirlər. Bu münasibət isə onu göstərir ki,
çoxluğunun elementi deyil.Dəqiq Alt Çoxluğu[redaktə | əsas redaktə]
Bir çoxluq
digər çoxluğun
o vaxt dəqiq altçoxluğu adlanır ki,
çoxluğuna aid olan ixtiyari element həm də
çoxluğunun elementi olsun.
digər çoxluğun
o vaxt dəqiq altçoxluğu adlanır ki,
çoxluğuna aid olan ixtiyari element həm də
çoxluğunun elementi olsun.
o zaman
-nin üstçoxluğu adlanır. Formal olaraq:
.
Bərabərlik[redaktə | əsas redaktə]
İki çoxluq o zaman bərabərdirlər ki, onlar eyni elementlərə malik olsunlar.
Bu analyış çoxluq nəzəriyyəsinin əsası hesab olunur. Formal olaraq belə ifadə olunur:
Boş çoxluq[redaktə | əsas redaktə]
Tərkibində heç bir element olmayan çoxluq boş çoxluq adlanır. O
və ya
ilə işarə olunur. Bərabərlik qanunundan alınır ki, yalnız bir nir boş çoxluq mövcuddur. Digər boş çoxluqlar elə həmin elementləri əhatə edirlər, yəni bərabərdirlər. Uyğun olaraq:
və
müxtəlif olurlar. Çünki sonuncu çoxluq birincidən fərqli olan elementə sahibdir. Boş çoxluq hər bir çoxluğun alt çoxluğudur. Boş çoxluğu həmçinin aşağıdakı kimi də ifadə etmək olar:
və ya
ilə işarə olunur. Bərabərlik qanunundan alınır ki, yalnız bir nir boş çoxluq mövcuddur. Digər boş çoxluqlar elə həmin elementləri əhatə edirlər, yəni bərabərdirlər. Uyğun olaraq:
və
müxtəlif olurlar. Çünki sonuncu çoxluq birincidən fərqli olan elementə sahibdir. Boş çoxluq hər bir çoxluğun alt çoxluğudur. Boş çoxluğu həmçinin aşağıdakı kimi də ifadə etmək olar:
- A çoxluğunun boş alt çoxluğudur. Aşkar
Çoxluqların kəsişməsi[redaktə | əsas redaktə]
Bir qeyri-xətti
çoxluğu verilir. Bu çoxluqdan yaranmış kəsişmə çoxluğu A və B çoxluqlarına aid olan elemntlərdən təşkil olunur. Daha dəqiq desək, A və B çoxluqlarının kəsişməsindən yaranan çoxluğun elementləri, bu hər iki çoxluğun altçoxluğudur. Formal olaraq:
çoxluğu verilir. Bu çoxluqdan yaranmış kəsişmə çoxluğu A və B çoxluqlarına aid olan elemntlərdən təşkil olunur. Daha dəqiq desək, A və B çoxluqlarının kəsişməsindən yaranan çoxluğun elementləri, bu hər iki çoxluğun altçoxluğudur. Formal olaraq:
.
Çoxluqların birləşməsi[redaktə | əsas redaktə]
.


Комментариев нет:
Отправить комментарий